MOŻLIWOŚĆ UNIKNIĘCIA KONIECZNOŚCI ZWROTU BONIFIKATY UDZIELONEJ PRZY NABYCIU LOKALU KOMUNALNEGO

MOŻLIWOŚĆ UNIKNIĘCIA KONIECZNOŚCI ZWROTU BONIFIKATY UDZIELONEJ PRZY NABYCIU LOKALU KOMUNALNEGO

         Polski rynek nieruchomości charakteryzuje się jednymi z najwyższych realnych średnich cen transakcyjnych w całej Europie. Zjawisko to zauważalne jest szczególnie w większych miastach. Dla przykładu – średnia cena metra kwadratowego mieszkania w Warszawie w roku 2016 wyniosła około 7890,- złotych, podczas gdy średnia krajowa pensja wynosiła około 4100,- złotych brutto. Nic zatem dziwnego, iż bardzo wiele osób na zakup własnego lokalu może pozwolić sobie jedynie w przypadku udzielenia im bonifikaty przez odpowiedni organ administracji publicznej (organ taki zgadza się na zbycie nieruchomości komunalnej po zaniżonej w stosunku rzeczywistej wartości rynkowej cenie – przyznając bonifikatę).

         Problem pojawia się jednak, jeżeli obdarowany bonifikatą nie dochowa warunków jej udzielenia i wbrew wyraźnej treści przepisu zawartego w art. 68 ust. 2 oraz 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami, przed upływem 5 lat pozbędzie się nieruchomości lub wykorzysta ją na cele inne niż mieszkaniowe (przy czym nie będzie to zbycie na rzecz osoby bliskiej albo środki uzyskane ze sprzedaży nie zostaną wykorzystane na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych). W takiej sytuacji organ ma obowiązek upomnieć się do obowiązanego o zwrot kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej uprzedniej waloryzacji.

         W przedstawionych okolicznościach, obowiązany z reguły uważa, że znalazł się w sytuacji bez wyjścia. Ewentualnie podejmując jakiekolwiek czynności, liczy na rozłożenie zobowiązania na raty czy wydłużenie terminu jego spłaty. Przedstawiony model działania uznać należy jednak za błędny, albowiem jak wynika z praktyki, istnieje realna możliwość zupełnego uchylenia się od obowiązku zapłaty kwoty, do której zwrotu wzywa nas organ.

         W tym miejscu przytoczyć trzeba treść art. 68 ust 2c ustawy o gospodarce nieruchomościami: „Właściwy organ może odstąpić od żądania zwrotu udzielonej bonifikaty, w innych przypadkach niż określone w ust. 2a, za zgodą odpowiednio wojewody, rady lub sejmiku.”

         Wskazany przepis zapewnia zatem możliwość złożenia wniosku o odstąpienie od żądania zwrotu bonifikaty, który to wniosek uzasadnić można wszelkimi okolicznościami, które w naszej ocenie prowadzą do konkluzji, iż jej domaganie się przez organ byłoby niezasadne. Czym przykładowo możemy uzasadnić złożony wniosek? W praktyce, w zależności od specyfiki określonego stanu faktycznego, warto powołać się na wiek zobowiązanego, jego sytuację finansową, stan zdrowia, motywy zbycia nieruchomości etc.

         Zaznaczyć trzeba przy tym, iż rozpatrując złożony przez obdarowanego wniosek, organ posiada władzę dyskrecjonalną, słowem – w żaden sposób nie jest on ograniczony przepisami prawa nakazującymi mu uznać za zasadny bądź odrzucić wniosek zobowiązanego z uwagi na konkretne okoliczności. Instynktownie wydaje się zatem, że nie ma szans ażeby organ przychylił się do treści wniosku, w końcu doświadczenie uczy, że jeżeli władza czegoś nie musi, to z reguły tego nie zrobi.

         W tym przypadku jest jednak inaczej. Znaleźć można bowiem bardzo wiele przykładów, w których organ zgodził się na odstąpienie od żądania zwrotu bonifikaty. Mało tego – dokładnie zagłębiając temat, natrafić da się nawet na takie stany faktyczne, w których oceniając obiektywnie uznać należałoby, że domaganie się zwrotu bonifikaty jest uzasadnione, a organ rozpatrujący wniosek mimo wszystko potrafił przychylić się do żądania wnioskodawcy.  Mam tu na myśli np. uchwałę Rady Miasta Poznania nr XXX/419/VI/2012 z dnia 17 kwietnia 2012 r., wyrażającą zgodę na odstąpienie od żądania zwrotu bonifikaty właściwie jedynie z uwagi na brak uzyskania przez obdarowaną znacznej korzyści majątkowej, czy uchwałę Rady Miasta Gdańska nr XVV/291/15 z dnia 25 czerwca 2015 r., popierającą treść wniosku tylko w oparciu o fakt, iż zamieszkiwanie w nabytej nieruchomości miało niekorzystny wpływ na stan zdrowia dzieci obdarowanych.

         Mając na uwadze powyższe, zamiast złożyć ręce i bezczynnie czekać na wyegzekwowanie z naszego majątku żadanej przez organ kwoty, z całą pewnością warto podjąć próbę uchylenia się od konieczności zaspokojenia roszczenia organu, gdyż w walce tej wcale nie jesteśmy pozbawieni szans.

         Jeżeli poszukują Państwo pomocy w sytuacji jak przedstawiona powyżej - proszę o kontakt z moją Kancelarią.